L Carnitine | L Karnitin | Nedir? | Faydaları ve Zararları

L carnitine

L Carnitine Nedir?

L-carnitine (bazı kaynaklarda sadece carnitine olarak da geçiyor) vücut tarafından doğal olarak üretilen ve “yağ oksidasyonu” adı verilen süreçle, yağın enerjiye dönüşmesini sağlayan ikincil (nonessential) bir amino asittir.

Aynı zamanda çeşitli hastalıkların önünü açan “oksidadif stresi” azaltmaya yardımcı bir bileşendir. Vücudumuz L carnitine’i karaciğer ve böbreklerde üretir, kas, kalp, beyin ve spermde depolar.

Vücut tarafından üretilen karnitin miktarı çoğunlukla yeterlidir. Ancak bazı kişilerde, çeşitli nedenlere bağlı olarak carnitine üretimi yeterli olmayabilir veya üretilen carnitine dokulara gerektiği gibi taşınamayabilir.

Örneğin anjin ve bazı ilaçların carnitine üretimini olumsuz etkilediği bilinmektedir.

(L Carnitine yazı içerisinde L-C olarak anılacaktır)

L-Carnitine Amino Asidinin Öne Çıktığı Sağlık Koşulları

Bir antioksidan gibi çalışarak çeşitli hastalıkların oluşma ve gelişme sürecini hızlandıran “serbest radikallere” karşı vücudu koruyan L- C, bu özelliği ile kalp ve damar hastalıkları başta olmak üzere beslenme bozuklukları, diyabete bağlı komplikasyonların tedavisinde ve bu hastalıklardan korunma sürecinde ön plana çıkmaktadır.

Anjin: Çeşitli klinik araştırmalar L-C ve propionyl-L-carnitine’in sabit anjini bulunan hastaların göğüs ağrısı yaşamadan egzersiz yapabilmelerine yardımcı olduğunu ortaya koymaktadır.

Ancak uzmanların, anjin hastalarının L-C takviyesi kullanarak kendi kendilerini tedavi yöntemine başvurmamalarını öneriyor ve alınacak karnitin miktarının bir doktor tarafından belirlenmesi gerektiğinin altını çiziyor.

Kalp Krizi: Kalp krizi sonrası, bir sonraki olası ataktan korunmak için alınan geleneksel ilaçlarla birlikte carnitine takviyesi kullanımının 2. kalp krizi riskini daha da azalttığı yönünde bazı çalışmalar mevcut.

Ancak bu konuda yapılan her araştırma aynı sonuca sahip olmadığı için L-C takviyesini kalp krizi ilaçlarıyla birlikte kullanıp kullanamayacağınızı doktorunuza danışmalısınız.

Periferik Damar Hastalıkları: Klinik araştırmalar, L-C takviyesinin akut damar tıkanıklığı veya damar sertleşmesi nedeniyle yaşanan periferik damar hastalıklarının, bacaklarda kramp ve ağrı gibi belirtilerinin azaltılmasına yardımcı olduğu yönünde sonuçlara sahip.

L carnitine, damar tıkanıklığı nedeniyle bacaklara daha az kan gitmesi sonucu yürüme zorluğu çeken hastaların bu şikayetlerinin azalmasına yardımcı olan takviyeler arasında gösteriliyor.

Diyabetik Nöropati: Kan şekeri seviyesinin uzun süre yüksek değerlerde kalması, sinirlerin hasar görmesine ve buna bağlı olarak hastanın başta kol, bacak ve ayaklar olmak üzere vücudun çeşitli noktalarında his kaybı ve ağrılar yaşamasına neden olan “diyabetik nöropati” L-C ile azaltılabilir.

Bu alanda yapılan çalışmalar acetyl-L-carnitine’in tahrip olan sinirlerin yenilenmesine yardımcı olduğunu ortaya koymaktadır. Ancak bu konuda daha fazla bilimsel araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır.

Alzheimer Hastalığı: Carnitine’in Alzheimer hastalığını durdurmaya faydası olup olmadığı konusunda yapılan araştırmalar karışık sonuçlara sahiptir.

İlk zamanlarda yapılan çalışmalar acetyl-L-carnitine’nin Alzheimer’in ilerleyişini yavaşlattığı yönünde sonuçlara sahipken, daha sonra, daha iyi dizayn edilmiş ve daha geniş kitlelerle yapılan araştırmalar da karnitinin Alzheimer veya bunamaya herhangi bir etkisi olmadığı tespit edilmiştir. Bu konuda yapılan çalışmalar devam etmektedir.

Böbrek Hastalıkları ve Diyaliz: Karnitinin üretilmesinden böbrekler sorumlu olduğu için böbrekleri etkileyen hastalıklar karnitin seviyesinin düşmesine yol açabilir. Bu durumda doktorunuz karnitini takviye şeklinde kullanmanızı önerebilir.

Sperm Sayısı Azlığı: Erkeklerde sperm sayısı azlığı L-C seviyesinin düşüklüğüne bağlı olabilir. Uzmanlar L carnitine takviyelerinin sperm sayısını ve kalitesini arttırabileceğini belirtiyorlar.

Sertleşme Bozukluğu: Diyabet hastası ve prostat ameliyatı sonrası sertleşme sorunu yaşayan erkeklerin katılımıyla yapılan öncü araştırmalarda, propionyl-L-carnitine’nin erkeklerde sertleşme bozukluğu tedavisine yardımcı olabileceği sonucu elde edilmiş.

Hipertiroidzm: L-C, aşırı aktif tiroidin neden olduğu uykusuzluk, sinirlilik hali, çarpıntı ve titreme gibi belirtileri azaltmak için kullanılabilir.

Ancak olası yan etkilerden korunmak adına hipertiroidi olan hastalar carnitine kullanımı konusunda doktorlarına danışmalıdır.

Sportif Performans: Çoğu atlet spor müsabakaları öncesi L carnitine takviyesi kullanmaktadır.

Ancak ABD merkezli “Ulusal Sağlık Enstitüsü” (National Institutes of Health) 20 yıl boyunca yapılan araştırmalarda, L carnitine takviyesi kullanmanın, sağlıklı kişilerde fiziksel performansı arttığı yönünde herhangi bir sonuç elde edilmediğinin altını çiziyor.

L Carnitine Zayıflatır mı?

L-C takviyeleri, her ne kadar “kilo verme ilacı” olarak pazarlansa da böyle bir etkisi olduğu konusunda yayınlanmış, geniş çaplı bir bilimsel araştırma mevcut değil.

Ayrıca yapılan küçük ölçekli araştırmalar L carnitin takviyelerinin kilo kaybını hızlandırmadığı yönünde sonuçlara sahip.

Örneğin 2000 yılında “International Journal of Sport Nutrition and Exercise Metabolism”de sonuçları yayınlanan araştırmada, fazla kilosu bulunan 36 kadına 8 hafta boyunca L carnitine takviyesi verilmiş.

2 ay sonunda L carnitine kullanan grupla ve “placebo” verilen kadınlar arasında kilo farkı oluşmamış.

Hatta, 2005 yılında “International Journal for Vitamin and Nutrition”da yayınlanan bir diğer araştırmaya göre L carnitine takviyesi verilen hayvanların, her gün aynı kaloriyi almalarına karşın L carnitine kullanmayan hayvanlara göre daha fazla kilo aldıkları tespit edilmiş.

Ancak Maryland Üniversitesi Tıp Fakültesi makalesinde, L carnitine’in yağ kütlesini azaltarak kas kütlesini arttırmaya ve buna bağlı olarak kilo vermeye yardımcı olabileceği belirtiliyor.

L Carnitine İçeren Besinler

Kuzu eti başta olmak üzere kırmızı et ve süt ürünleri doğal L-C bakımından zengin besinlerdir.

Ayrıca balık, kümes hayvanları, kuşkonmaz, avokado ve buğday L-C içeren besinler arasındadır.

Fazla L Carnitine’in Zararları

Günde 3 gram ve 3 gramdan fazla L-C tüketimi mide bulantısı, kusma, mide krampları, ishal ve vücut kokusunun artması gibi yan etkilere neden olabilir.

Nadir olmakla birlikte, uzun süre doz aşımı kasların zayıflamasına ve nöbetlere yol açabilir.

Mide Bulantısı ve Kusma: Mide bulantısı ve kusma fazla L-C’in en yaygın olarak görülen yan etkisidir. Bu yan etkiler çok şiddetli olmayabilir.

İshal: Günde 5 gramdan fazla L carnitin takviyesi kullananlar ishal olabilir. İshal hafif seyredebilir ve 2-3 gün içinde kendiliğinden geçebilir.

Kaşıntı: L-C takviyesi nadir olarak kaşıntıya yol açabilir. Bu yan etki genellikle yüksek dozlarda görülmektedir.

Vücut Kokusu: L carnitine takviyesi kullanmak vücut kokunuzu değiştirebilir. Günde 3 gramdan fazla L carnitine takviyesi alanlarda vücut kokusu artabilir. Doz azaltıldığında koku kendiliğinden ortadan kalkar.

Nöbetler: L carnitine takviyeleri, geçmişinde çeşitli sağlık koşulları nedeniyle nöbet geçiren kişilerde nöbet sıklığını ve şiddetini arttırabilir.

Hamilelik ve Emzirme Dönemi: L carnitine takviyesi kullanmanın hamilelik ve emzirme dönemlerindeki etkisi konusunda yeterli çalışma bulunmamaktadır.

Olası Yan etkilerden korunmak adına bu gibi hassas dönemlerde herhangi bir besin takviyesi kullanmaya başlamadan önce doktorunuza danışın.

Herhangi bir sağlık koşulu nedeniyle düzenli olarak ilaç kullanıyorsanız L-C takviyesi kullanmaya başlamadan önce olası yan etkiler hakkında doktorunuzdan bilgi alınız.

Ayrıca damar sertleşmesi sorunu olanlar, siroz hastaları, hipotiroidi olanlar, karaciğer veya böbrek hastalığı bulunanlar ve yüksek tansiyon hastaları doktor kontrolü dışında karnitin takviyesi kullanmamalıdır.

L Carnitine Nasıl Kullanılır?

Farklı sağlık koşulları için önerilen carnitine dozları değişmektedir.

Aşağıdaki günlük kullanım miktarları çeşitli araştırmalardan elde edilen* kullanım miktarlarıdır.

Ancak sizin sağlık koşullarınıza, yaşınıza ve hangi nedenle L -C takviyesi kullanmanız gerektiğine bağlı olarak miktar değişebilir.

Size en uygun dozaj için doktorunuza danışabilirsiniz.

L Carnitine Eksikliği Yaşayan Yetişkinler: Günde 990 mg’lık tabletlerden 3 adet.

Göğüs Ağrısı: 1 günde 2 adet 1 gramlık tablet.

Kalp Krizi Sonrası: Günde 2-6 gram arası.

Hipertiroid: Günde 1-2 gram arası.

Erkek Kısırlığı: Günde 2 gram L-carnitine ve 1 gram L-acetyl-carnitine .

Diğer supplementler için:

»https://www.fitnessandbeast.com/supplementler/